Ruta por las Vías Romanas. Valdeorras

A mellor forma de achegarse a Valdeorras é pola estrada N-120. A nosa primeira parada é A Rúa. A historia deste lugar, así como a da zona, está vencellada á romanización. Aquí fundouse a mansión de Foro Cigurrorum xunto á ponte sobre o río Sil, a Ponte da Cigarrosa e que forma parte da Vía Nova. Na Rúa Vella é destacable a lápida romana que hai na fachada dunha casa xunto á Igrexa de Santo Estevo.

A área recreativa de O Aguillón, na Rúa, é un lugar único para gozar da natureza, paseando pola ribeira do Río Sil na zona do encoro de San Martiño.

Desde Fontei, cuxa igrexa está moi vencellada á figura de Gaudí, podemos achegarnos ao Barranco Rubio, un miradoiro con vistas a A Rúa, a Petín, ao encoro de San Martiño e a amplas zonas de viñedos no val.

Desde Petín, cun fermoso casco histórico, podemos visitar a Igrexa de Santa María de Mones, situada no antigo castro que domina o val. De orixe romana, o máis especial é a súa decoración, representada por identificados xogos romanos. 

Moi preto de A Rúa chegamos a Vilamartín de Valdeorras. O mundo do viño e a tradición vitivinícola está moi presente neste concello, con viveiros de plantas, adegas e elementos etnográficos de gran valor como as Covas. As adegas pódense visitar se estás empadroado e as Covas son accesibles unha vez ao ano cando se celebra a festa das Covas de Vilamartín. Desviámonos cara Córgomo e Valdegodos para ver as explotacións das minas de ouro ao aire libre. 

O concello conta con numerosos pazos. A gran maioría deles presentan unha arquitectura típica da zona, onde destaca a pedra vermella. A visita aos pazos pode ser un roteiro interesante xa que o concello conta co maior número de casas brasonadas da comarca. Probablemente o máis destacado sexa o Pazo de Arnado e o castelo de Torre Penela, con grandes torres almenadas, ademais doutros desta zona. Se continuamos pola estrada N-120 chegamos a O Barco de Valdeorras, principal núcleo da comarca. No pobo de O Castro destaca a torre e os restos da súa fortificación e un antigo castro milenario. Para visitalo hai uns paneis informativos e unha estrutura metálica no seu interior ao longo da cal se pode acceder á parte superior. Desde aquí pódense ollar unhas impresionantes vistas ao val e ao Barco.

Moi preto do Pazo de O Castro atópase o actual establecemento hostaleiro cun edificio moi peculiar pola estrutura e os materiais empregados, especialmente a pedra vermella típica da zona. No interior atopamos o seu mobiliario orixinal e algunhas coleccións.

Outro lugar de interese é o Mosteiro de Xagoaza. O edificio orixinal pertenceu á orde de San Juan de Xerusalén como suxire a cruz de Malta do século XII, labrada sobre a porta principal da igrexa de San Miguel, xunto ao mosteiro. Ademais, un camiño anexo ao mosteiro lévanos ata o leito do arroio de Mariñán, onde hai unha antiga ponte romana de pedra. 

O paseo de O Malecón é de visita obrigada, trátase dunha agradable zona de recreo á beira do Río Sil.

Alén do río atopamos o pobo de Viloira, a súa praza e a casa grande de Viloira, cuns xardíns destacables. Moi preto dela hai un miradoiro sobre o piar da desaparecida ponte de San Fernando, derrubado nas riadas de 1959.

O mellor miradoiro da zona atópase en Alixo. Pódese chegar en coche ata o pobo, onde hai que seguir o pequeno carreiro entre castiñeiros ata o miradoiro.

SABÍAS QUE…?

O camiño de Santiago ao longo do río é o Camiño de Inverno. Este camiño é a porta natural a Galicia desde a meseta, un acceso utilizado desde os romanos. A lápida da Rúa Vella é do século II ou III. Está dedicada a Lucio Pompeyo e Reburro Fabro e a súa importancia radica en que dá nome ao lugar, Calúbriga.

Desde o pobo de Fervenza chegaremos á Fervenza de Portomao ou da Pincheira, un lugar para relaxarse por completo e deixarse levar polo son da auga. No medio do camiño cara á Picheira, no desvío cara ao pobo de Correxais, hai un banco-miradoiro con impresionantes vistas sobre o val do río Sil ao seu paso polo Barco e Vilamartín.

Empezando polo Barco, podemos visitar Carballeda de Valdeorras para gozar da zona fluvial da Ponte Nova, onde se poden realizar actividades de aventura como roteiros en kaiak polo río ou rafting. Tamén é destacable a zona fluvial de Candís, entre O Barco e Sobradelo onde se pode practicar canoaxe e gozar dunhas impresionantes piscinas naturais. Finalizamos a travesía en Rubiá.

Aquí o Parque Natural da Serra de Enciña dá Lastra é o único parque de clima mediterráneo de Galicia. As súas alturas calcarias resultan estrañas na paisaxe galega, onde predomina o granito. 

A primeira parada realízase no Centro de Visitantes do Parque, no centro urbano de Biobra. Hai percorridos fáciles e sinalizados.

Collendo o desvío cara a N-120, pobos como Oulego, Covas ou Vilardesilva son imprescindibles na visita ao parque. Os miradoiros son impresionantes: o de Caprada (Oulego), o de Alta da Escrita (Biobra), o de Tanque (Covas) ou o da Portela (Vilardesilva). O mesmo ocorre coas paisaxes, lugares como os Penedos de Oulego ou as paredes cortadas por onde discorre o Sil no estreito de Covas.

SABÍAS QUE…?

Non debemos esquecernos da gastronomía da zona, así como dos viños da Denominación de Orixe Valdeorras. Pódense concertar visitas guiadas dentro do Roteiro do Viño de Valdeorras.

En Carballeda de Valdeorras atopamos o Teixedal de Casaio, o único bosque de teixos que queda en Galicia e o mellor conservado de toda a Península.